کشاورزی فرایند تولید مواد غذایی، علوفه، الیاف و دیگر محصولات مورد نیاز انسان از راه کاشت گیاهان معین و پرورش حیوانات اهلی(چهارپایان) است. کشاورزی مرحله مهمی از تاریخ بشر است که منجر به ظهور تمدن شد. مطالعهٔ کشاورزی به نام علم کشاورزی شناخته می‌شود.

کشاورزی شامل طیف وسیعی از تخصص‌ها و فنون، از جمله راه‌هایی برای گسترش زمین‌های مناسب برای زراعت گیاه، حفر کانال‌ها و فرم‌های مختلف آبیاری می‌باشد.

در دنیای امروز با نگرانی‌های موجود و کمبود منابع، نیاز است تا کشاورزی را به سوی کشاورزی پایدار (مثلاً کشاورزی زیستی) یا کشاورزی فشرده (مثلاً صنعتی) پیش ببریم تا بتوانیم نیازها را در آینده برطرف نماییم.

زراعت مدرن، اصلاح نباتات، سموم، دفع آفات و کود و پیشرفت‌های تکنولوژیک به شدت باعث افزایش بازده محصول می‌شوند ولی باید در نظر داشت که این محاسن در کنار عیوبی چون آسیب گسترده زیست‌محیطی و اثرات منفی سلامت انسان حاصل می‌شوند.

شیوه‌های مدرن در دامپروی نیز به همین گونه‌است یعنی با افزایش تولید گوشت ما مشکلاتی چون ستم به حیوانات و تبعات بهداشتی ناشی از آنتی بیوتیک ها، هورمون رشد، و سایر مواد شیمیایی که معمولاً در تولید گوشت‌های صنعتی استفاده می‌شود را داریم.

محصولات کشاورزی را می‌توان به صورت عمده به غذاها، الیاف، سوخت، مواد اولیه، دارو و زینت آلات تقسیم نمود.

غذاها عبارتند از غلات، سبزیجات، میوه ها، و گوشت. الیاف عبارتند از پنبه، پشم، کنف، ابریشم و کتان. مواد خام مانند چوب.

مخدرها عبارتند از تنباکو، الکل، تریاک، کوکائین. از دیگر مواد مفید توسط گیاهان، از رزین می‌توان نام برد. سوخت‌های زیستی شامل متان از زیست توده‌ها، اتانول و بیودیزل.

در سال ۲۰۰۷، حدود یک سوم از کارگران جهان در بخش کشاورزی شاغل بودند. اگرچه در سال ۲۰۰۳ تعداد کمتری در بخش کشاورزی مشغول بودند اما به دلیل آگاهی کشاورزی در سال ۲۰۰۸ این آمار به سرعت افزایش یافته.

همچنین در بخش‌های دیگر کشاورزی مانند اقتصاد کشاورزی هم تعداد قابل ملاحظه‌ای مشغول به کاراند.

با این که بیش از یک سوم جمعیت جهان در این بخش مشغول می‌باشند، ولی این بخش تنها ۵٪ از سود خالص جهانی را به خود اختصاص داده‌است.

فرایند تولید

• خاک ورزی: عمل شخم خاک را برای آماده‌سازی کاشت یا برای اختلاط مواد مغذی یا برای کنترل آفات انجام می‌دهند.

بهره‌وری توسط با افزودن کود شیمیایی و کنترل علف‌های هرز افزایش می‌یابد و خاک را بیشتر مستعد فرسایش، تجزیه مواد آلی آزاد، دی‌اکسید کربن و کاهش فراوانی و تنوع موجودات زنده می‌کند.

• دفع آفات: شامل مدیریت علف‌های هرز، حشرات و بیماری می‌شود.

برای این کار از روش‌های شیمیایی (حشره کش)، بیولوژیکی (کنترل بیولوژیکی)، مکانیکی (کشت)، و روش‌های فرهنگی استفاده می‌شود. روش‌های فرهنگی شامل تناوب کشت، وجین، پوشش محصولات زراعی، به زراعی،کمپوست، پیشگیری و مقاومت می‌باشد. روش‌های غیر شیمیایی و پیشگیری بهتر است به این دلیل که باعث کاهش محصول نمی‌گردد و روش‌های پیشگیرانه‌است و روش شیمیایی تنها زمانی توصیه می‌شود که راه دیگری باقی نمانده باشد.

• مدیریت: شامل هر دو منبع ورودی‌های مواد مغذی هم برای تولید محصولات زراعی و هم دام است، و همچنین شامل روش استفاده از کود تولید شده توسط دام است.

ورودی‌ها می‌تواند شامل، عناصر شیمیایی، کودهای آلی، کود سبز، کمپوست و مواد معدنی باشد. همچنین تناوب یا دوره آیش را باید در مدیریت در نظر گرفت.

• مدیریت آب: در دنیا این که آب باران کافی است یا نیاز به منابع دیگری هم هست بسته به منطقه متفاوت می‌باشد.

حیواناتی مانند قاطر، لاما، اسب، شتر، گاو، گوسفند و خوک را برای استفاده از گوشتشان یا محصولات دامی (مانند شیر، پشم و …) پرورش می‌دهند. یک نوع پرورش، پرورش دادن دام در مراتع می‌باشد و آن در صورتی است که نتوان از آن زمین استفاده دیگری نمود که در این صورت دام را در مراتع رها می‌کنند تا از علوفه موجود در مراتع تغذیه نماید در عوض کود دامی حاصله می‌تواند برای مرتع مفید می‌باشد. تقریباً ۶۸٪ از مراتع دائمی مورد استفاده دام هستند.

 

فهرست مطالب:

فصل اول: مدیریت

تعریف مدیریت

وظایف مدیریت

مدیریت و اهداف كشاورزی و دامپروری

اساسی‌ ترین تصمیمات در مدیریت واحدهای دامپروری

عوامل مؤثر در موفقیت مدیریت

لزوم آموزش مدیریت

مدیران چگونه باید وظایف خود را عمل كنند

و...

فصل دوم: تابع تولید

مقدمه

قانون بازده نزولی

شكل تابع تولید

مراحل تولید

نقطه حداكثر سود

تحلیل نهایی

اصل برابری نهایی

هزینه فرصت

روابط نهاده ـ نهاده

اصل جایگزینی

و...

فصل سوم: نهاده‌ ها در بخش كشاورزی و استفاده بهینه از آنها

تقاضا برای نهاده ‌ها

مدل رقابتی تقاضا برای نهاده‌ ها

تعیین میزان كاربرد نهاده ‌ها

تقاضای بنگاه برای چند نهاده

انتخاب تركیب فعالیتهای بنگاه

مدل امكانات تولید

روش و قاعده انتخاب

مسیر توسعه

اصل برابری بازده نهایی

و...

فصل چهارم: توابع تولید

فرضیه تركیبات رشته ‌های تولیدی

تابع تولیدی دو رشته تولیدی در یك بنگاه

تعیین مقدار دو یا چند محصول كه در مدت زمان معین تولید می‌شود

هزینه تولید و مدیریت زراعی

ارتباطات تولیدی بین نهاده و نهاده‌ های متغیر پیوسته

هزینه ‌های ثابت

هزینه‌ های تولید و موارد استفاده آنها

كل هزینه متغیر

متوسط هزینه متغیر

هزینه نهایی

و...

فصل پنجم: اصل عملكرد نامتناسب یا قانون میچرلیخ

مقدمه

تغییر عملكرد زراعت در نتیجه تغییر میزان كود

تعریف اصل عملكرد نامتناسب یا اصل كاهش عملكرد

تفسیر اصل كاهش عملكرد

تغییر دو یا چند عامل تولید در یك زمان

اصل كاهش درآمد اقتصادی

مخارج تولید محصول

درآمد خالص نهایی

تعریف اصل كاهش درآمد

قیمتها و تغییر عوامل مخارج

و...

فصل ششم: هزینه های مالک

مقدمه

استهلاک

سیستم تخصیص تند شونده

طبقه بندی دارایی

چه نوع داراییها باید مستهلك شوند

روشهای محاسبه استهلاك

و...

فصل هفتم: ریسك ـ عدم اطمینان و احتمال

مقدمه

انواع ریسك یا عدم اطمینان

ریسك كاری

ریسك قیمت

ریسك تولید

ریسك مالی

نظریات ریسك

طبقه ‌بندی انواع ریسك

معادل اطمینان و خطای حاصل از ریسك

و...

فصل هشتم: منابع مزرعه

مقدمه

كشف منابع

مساحت زمین

کیفیت

توسعه شاخصهای كیفیت

در دسترس بودن و انعطاف ‌پذیری

افق آینده

نیروی كار

كمیت و كیفیت

جایگزینی و در دسترس بودن

و...

فصل نهم: طرح کلی مزرعه

مقدمه

بودجه ‌نویسی كلی

برنامه ‌ریزی سیستم كشت

برنامه ‌ریزی برای فعالیت دامی

عواملی كه در انتخاب فعالیتهای دامی باید در نظر گرفت

جمع ‌بندی طرح

شرایط طبیعی حال

و...

فصل دهم: تشخیص مسائل و مشكلات بنگاه كشاورزی

مقدمه

روش تحلیل

درخت تصمیم ‌گیری

مشكلات زودگذر یا پایدار

تعدیل كردن

تعدیل قیمتها

تنظیم تولیدات

تعدیل اثراتی كه باعث تغییر قیمت موجودی می‌شود

اهمیت مشكلات

مشكلات در اندازه مزرعه

مشكلات سازمانی

و...

فصل یازدهم: برنامه‌ ریزی خطی و كاربرد آن در مدیریت مزرعه

تعریف برنامه‌ ریزی خطی

برنامه ‌ریزی خطی و بودجه ‌نویسی

محدودیت منابع

منظور از متغیرها

تولید، قیمت و هزینه

منطق برنامه ‌ریزی خطی

و...

فصل دوازدهم: یاری گرفتن از كامپیوتر در تصمیم ‌گیری

مقدمه

اجزاء سیستم یك میكروكامپیوتر

واحد مركزی جریان

RAM

ROM

وسایل ایجاد نهاده‌ ها

وسایل ایجاد داده‌ ها

نرم ‌افزار

نرم ‌افزارهای كاربردی عمومی

نرم ‌افزار حسابداری

و...